Mali Sorumluluk Sigortaları Nedir?
Sorumluluk Sigortaları “genel tanım” içinde, sigortalının üçüncü şahıslara vereceği zararlar sonucu, karşılaşacağı tazminat taleplerini, sigorta şirketinin karşıladığı poliçeler olarak ifade edilebilir.
Karayolları Motorlu Araçlar Mali Sorumluluk Sigortaları
Aracın işletmesinin bir kimsenin ölümü veya yararlanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına neden olması halinde motorlu aracı işletenin sorumluluğunu karşılamak üzere yapılması zorunlu sigortaya; Mali Sorumluluk Sigortası denir. Zorunlu mali sorumluluk sigortası bulunmayan araçlar, trafikten men edilir.
Kazayı yapan aracın tespit edilmesi durumunda; mali sorumluluk sigortasını yaptırmamış olan araçların kazalarında, sigortacının iflası durumlarında ve çalınmış ve gasp edilmiş araçların meydana getirdikleri kazalardaki bedensel zararları karşılamak amacıyla Garanti Fonu oluşturulmuştur Karayolları Motorlu Araçlar Mali Sorumluluk Sigortaları genel olarak motorlu aracın işletilmesi sırasında üçüncü şahıslara verilen zararları karşılayan sigortalardır. Bu branş altında üç farklı sigorta vardır.
Bunlar:
- Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası (Trafik sigortası),
- Motorlu Kara Taşıt Araçları İhtiyari Mali Sorumluluk Sigortası,
- Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali Sorumluluk Sigortası
MADDE 17
Şehirlerarası ve uluslararası yolcu taşımacıları; duraklamalar dahil olmak üzere yolcunun kalkış noktasından, varış noktasına kadar geçecek süre içinde meydana gelecek bir kaza nedeniyle yolcunun ölümü, yaralanması ya da eşyasının zarara uğramasından dolayı sorumludur. (Zorunlu karayolu taşımacılık malî sorumluluk sigortası)
MADDE 18
Taşımacılar, yolcuya gelebilecek bedenî zararlar için bu Kanunun 17 nci maddesinden doğan sorumluluklarını sigorta ettirmek zorundadır. Ancak, Hazine Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakanlık gerekli gördüğü takdirde, tespit edeceği yabancı ülkelerde ortaya çıkabilecek zararları teminat kapsamı dışında tutabilir. Bu Kanunda öngörülen karayolu taşımacılık malî sorumluluk sigortası Türkiye’de karayolu motorlu araçlar zorunlu malî sorumluluk sigortası branşında ruhsatı bulunan sigorta şirketleri tarafından yapılır. Hak sahiplerinin çokluğu ve zorunlu malî sorumluluk sigortası
MADDE 19
Hak sahiplerinin tazminat alacakları, sigorta sözleşmesinde öngörülen teminattan fazla ise hak sahiplerinden her birinin sigortacıya karşı yöneltebileceği tazminat talebi, teminat tutarının tazminat alacakları toplamına olan oranına göre indirime tâbi tutulur. Başka tazminat taleplerinin bulunduğunu bilmeksizin hak sahiplerinden birine veya birkaçına kendilerine düşecek olandan fazla ödemede bulunan iyi niyetli sigortacı, yaptığı ödeme çerçevesinde diğer hak sahiplerine karşı da borcundan kurtulmuş sayılır. Meydana gelen zarar öncelikle taşımacının sorumluluk sigortasından karşılanır. Bu sorumluluk sigortası ile karşılanamayan zararlar için 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununa göre yapılması zorunlu olan malî sorumluluk sigortasına müracaat edilir.
Zamanaşımı
MADDE 24
Bu Kanuna göre yapılan sorumluluk sigortası sözleşmelerinden doğan her türlü tazminat davası, hak sahibinin zararı ve tazminat yükümlüsünü öğrendiği tarihten itibaren 2 yıl ve her halde zarara neden olan olay tarihinden itibaren 10 yıl sonra zamanaşımına uğrar. Dava, cezayı gerektiren bir fiilden doğmakta ve 765 sayılı Türk Ceza Kanununda bu fiil için daha uzun bir zamanaşımı süresi öngörülmekte ise tazminat davasında bu ceza zamanaşımı uygulanır. Sorumluluk sigortasında tazminat yükümlülerinin birbirlerine karşı rücu hakları kendi yükümlülüklerini tam olarak yerine getirdikleri ve rücu edilecek kimseyi öğrendikleri günden başlayarak 2 yılda zamanaşımına uğrar.
Yetkili Mahkeme ve İcra Daireleri
MADDE 25
Sigorta sözleşmesinden doğan anlaşmazlıklar, tazminat ve rücu talepleri nedeni ile açılacak davalarda ve icra takiplerinde yetkili mahkeme veya icra daireleri; sigorta şirketinin veya şubesinin, sigorta sözleşmesini yapan acentenin, sigortalının, hak sahibinin, rücu edilenin ikametgâhındaki veya zarara yol açan olayın meydana geldiği yerdeki mahkeme ve icra daireleridir.
Zorunlu Sigortaları Yaptırmadan Taşıma Yapanlar
Denetimler sırasında “zorunlu karayolu taşımacılık mali sorumluluk sigortası” ile “karayolu yolcu taşımacılığı zorunlu koltuk ferdi kaza sigortasının yapılmadığı ortaya çıkarsa, taşımanın başlamış olması halinde, taşımanın devamına ilgili denetim elemanlarınca en yakın yerleşim noktasına kadar izin verilmektedir, bu yerleşim noktasında gerekli sigortanın yaptırılması halinde taşımaya devam edilmekte ve ayrıca ilgili makamlarca durum bakanlığa bildirilmektedir. Türkiye’de başlıca zorunlu sigortalar Trafik Sigortası ile Zorunlu Deprem Sigortası’dır. Taşımacılıkla ilgili olan, yolcu taşımacılığında Zorunlu Ferdî Koltuk Sigortası, Tehlikeli maddeler zorunlu sorumluluk sigortası, Tüp Gaz Zorunluluk Sorumluluk Sigortası, yük ve eşya taşımacılığında Yurtiçi Nakliyecinin Sorumluluk Sigortası ve Uluslararası nakliyelerde CMR Sigortası’dır.