Kurumlar Vergisi Nedir?
Kurumlar Vergisinin konusu, Kurumlar Vergisi Kanununun 1. maddesinde belirtilen kurumların elde etmiş oldukları kurum kazançlarıdır. Kurumlar Vergisinde de kurum kazançları, Gelir Vergisine konu olan yedi kazanç ve irat türünden oluşur. Ancak Kurumlar Vergisinde kazançlar hangi kaynaktan sağlanırsa sağlansın, kurum kazancı adı altında birleşir ve ticari kazancın vergilendirilmesine ilişkin hükümlere göre vergilendirilir.
Kurumlar Vergisi Mükellefleri
Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 2–6. maddeleri arasında vergi mükellefleri tanımlanmıştır. Bunlar;
- Sermaye Şirketleri
- Anonim Şirketler
- Sermayesi Paylara Bölünmüş Komandit Şirketler
- Limited Şirketler
- Menkul Kıymetler Yatırım Fonları
- Kooperatifler
- İktisadi Kamu Müesseseleri
- Dernek ve Vakıflara Ait İktisadi İşletmeler
- İş Ortaklıkları
- Yabancı Kurum ve Kuruluşlar
Kurumlar Vergisinde Yükümlülük (Mükellefiyet) Türleri
Kurumlar vergisinde de dar ve tam yükümlülük türleri kabul edilmiştir. Daha önce gelir vergisinde de açıklanmış olduğu gibi, dar mükellefiyette yükümlü, yalnız Türkiye’de elde ettiği gelirler üzerinden, tam mükellefiyette ise hem Türkiye’de, hem de Türkiye dışında elde ettiği kazançlar üzerinden vergilendirilir.
Kurumlar Vergisinde Muafiyet Ve İstisnalar
Çeşitli nedenlerle kurumlar vergisinde de muafiyet ve istisnalara yer verilmiştir. Kanunda yer alan yükümlü tanımına girmekle birlikte, yine yasa hükmü gereği vergi dışı bırakılan kurumlar kanunun 4.maddesinde sayılmıştır. Kurumlar vergisinden istisna edilen kazançlar ise, kanunun 5.maddesinde sayılmıştır.
Kurumlar Vergisinin Matrahı, Oranları, Beyannameler Ve Ödeme
Verginin Matrahı: Kurumlar vergisi, yükümlülerin bir hesap dönemi içinde elde ettikleri safi kurum kazancı üzerinden hesaplanır. Safi kazancın hesaplanmasında Gelir Vergisi Kanunu’nun ticari kazançlar hakkındaki hükümleri uygulanır. Safi kazanca ulaşmak üzere gayrisafi kazançtan Gelir Vergisi Kanununda 40ıncı maddede belirtilen giderler indirilir.
Oran: Kurumlar vergisi, kurum kazancı üzerinden % 20 oranında alınır.
Beyannameler: Kurumlar vergisi de gelir vergisi gibi, vergi yükümlüsü veya vergi sorumlusunun beyanı üzerine tarh olunur. Beyanname, ilgili bulunduğu hesap döneminin sonuçlarını içerir. Her mükellef vergiye tâbi kazancının tamamı için bir beyanname verir. Kurumlar vergisi beyannamesi, hesap döneminin kapandığı ayı izleyen dördüncü ayın birinci gününden yirmibeşinci günü akşamına kadar mükellefin bağlı olduğu vergi dairesine verilir.
Kurumlar tarafından yapılan vergi tevkifatı muhtasar beyanname ile vergi dairesine bildirilir. Bir de dar yükümlülüğe tabi kurumların bir kısım kazançlarını elde ettikleri tarihten itibaren 15 gün içinde bildirmelerini sağlayan özel beyanname vardır.
Ödeme: Kurumlar vergisi, beyannamenin verildiği ayın sonuna kadar ödenir. Muhtasar beyanname ile bildirilen vergiler, beyannamenin verildiği ayın 26. günü akşamına kadar ödenir.
Kurumlar vergisi ne zaman ödenir?
Yıllık Kurumlar Vergisi Beyannamesi: Hesap döneminin kapandığı ayı izleyen 4. ayın (NİSAN) son günü akşamına kadar verilir. Beyannamenin verildiği ayın sonuna kadarda ödenir.
- Ayrıca Bakınız: Katma Değer Vergisi