Ticaret Hukuku, Haksız Rekabet, Üst Düzey Yönetici Eğitimleri

1.694

Haksız Rekabet Nedir?

Haksız rekabet, aldatıcı hareket veya dürüstlük kurallarına aykırı başkaca suretle ekonomik rekabetin her türlü kötüye kullanılmasıdır.

Haksız Rekabetin Unsurları

Ekonomik Rekabet: Rekabet ekonomik yaşamda müşteri çekmek için yapılan yarışmadır. Ekonomik rekabetin, ilk şartı, bir ekonomik etkinliğin söz konusu olmasıdır. Ekonomik etkinlik olmaksızın, ekonomik rekabet söz konusu olamaz.
Aldatıcı Hareket ve Dürüstlük Kurallarına Aykırı Davranış: Kanun koyucu tarafından ekonomik rekabet uygun görülmekte ve korunmaktadır. Ekonomik rekabette bireyler, elbette rakipleri ile yarışacaklar, onları yenmeye, geçmeye çalışacaklardır. Ancak bu yarışmada kullanacakları araçlar, meşru olmalıdır. Rakibi kötülemek, müşteri çevresini aldatıcı davranışlarla kandırmak ve başka suretle dürüstlük kurallarına aykırı davranmak kabul edilmez. Burada M.K.m.2 anlamında dürüstlük söz konusudur. Herkes haklarını kullanırken ve borçlarını yerine getirirken dürüstlük kurallarına uymak zorundadır. Rekabette bir haktır. Bu nedenle herkes rekabet hakkını kullanırken dürüstlük kurallarına uymakla yükümlüdür.
Rekabet Hakkının Kötüye Kullanılması: Haksız rekabet hükümleri ile korunmak istenen rakipler değildir. Rekabet hakkının kendisidir.

Haksız Rekabetin Sonuçları
Haksız rekabeti düzenleyen hükümler, hukuki ve cezai yaptırımlarla korunmuş bulunmaktadır. Hukuki Yaptırımlar

TTK.m.58 haksız rekabet nedeni ile açılabilecek hukuk davalarını şöyle sıralamıştır:

Ortada bir haksız rekabetin olup olmadığını belirlemek için açılabilen tespit davası
Haksız rekabetin durdurulması, önlenmesi amacını taşıyan önleme davası,
Haksız rekabet sonucu doğan maddi durumun ortadan kalkması, haksız rekabet yanlış ve yanıltıcı beyanlarda yapılmışsa bunların düzeltilmesi davası.
Haksız rekabette bulunanın kusurlu olması halinde,uğranılan zararın giderimi amacını taşıyan maddi giderim(tazminat)davası,
BK.m.49’daki koşullar gerçekleşmişse, manevi giderim davası.

Kimler haksız rekabet davası açabilir?

Haksız rekabet davası, haksız rekabet durumunda zarar gören veya zarar görme tehlikesiyle karşı karşıya kalan kişiler tarafından açılabilen bir hukuki işlemdir. Türk Borçlar Kanunu (TBK) m. 56, bu konuda şu şekilde bir düzenleme getirmiştir:

“Haksız rekabet sebebiyle müşterileri, kredisi, mesleki itibarı, ticari faaliyetleri veya diğer ekonomik menfaatleri zarar gören veya böyle bir tehlikeyle karşılaşabilecek olan kimse”ye dava açma hakkı tanınmaktadır.

Bu kapsamda dava açma hakkı olanlar:

Doğrudan zarar görenler: Haksız rekabet fiili nedeniyle müşterilerini, kredibilitesini, mesleki itibarını veya ticari faaliyetlerini kaybeden veya zarar gören kişilerdir.
Zarar görme tehlikesi altında olanlar: Haksız rekabet fiili nedeniyle gelecekte zarar görme riski taşıyan kişilerdir.

Ek olarak, aşağıdaki kişiler ve kurumlar da haksız rekabet davası açma yetkisine sahiptir:

Mesleki ve ekonomik birlikler: Ticaret ve sanayi odaları, esnaf odaları, borsalar gibi kuruluşlar, üyelerinin ekonomik çıkarlarını korumak amacıyla dava açabilirler.
Tüketicilerin menfaatini koruyan sivil toplum kuruluşları: Tüketici haklarını savunan dernekler gibi kuruluşlar da haksız rekabetin önlenmesi için dava açabilirler.
Kamusal nitelikteki kurumlar: Rekabetin korunması görevini üstlenen kamu kurumları da haksız rekabet davaları açabilirler.

Haksız rekabet nereye şikâyet edilir?

Haksız rekabet durumunda nereye başvurulacağı, durumun niteliğine göre değişiklik göstermektedir.

1. Rekabet Kurumu:

Piyasadaki rekabetin genel olarak bozulmasına neden olan durumlar: Eğer haksız rekabet, bir sektördeki rekabeti önemli ölçüde kısıtlıyor veya bozuyorsa, Rekabet Kurumu’na başvurulmalıdır. Örneğin, fiyat sabitleme, pazar paylaşımı gibi durumlar bu kapsama girer.
Başvuru: Rekabet Kurumu’na şikayet veya ihbar şeklinde başvuruda bulunabilirsiniz. Başvuru, şahsen veya yasal temsilci aracılığıyla elden veya doğrudan Ekonomi ve Enerji Bakanlığı Binasına bulunan Kurul ofisine yapılabilir.
Detaylı bilgi: Rekabet Kurumu’nun resmi internet sitesi (https://www.rekabet.gov.tr/tr/Basvuru) üzerinden başvuru süreci hakkında daha detaylı bilgi alabilirsiniz.

2. Tüketici Hakem Heyeti:

Tüketiciye yönelik haksız rekabet durumları: Eğer haksız rekabet, bir tüketicinin haklarını doğrudan ihlal ediyorsa, Tüketici Hakem Heyeti’ne başvurulabilir. Örneğin, yanıltıcı reklam, eksik veya yanlış bilgi verilmesi gibi durumlar bu kapsama girer.
Başvuru: Tüketicinin yaşadığı yere en yakın tüketici hakem heyetine başvuru yapılabilir.
Detaylı bilgi: Tüketici Hakem Heyetleri hakkında bilgi almak için Ticaret Bakanlığı’nın resmi internet sitesini veya belediyeleri ziyaret edebilirsiniz.

3. Adli Makamlar:

Haksız rekabetten doğan tazminat talepleri: Haksız rekabet nedeniyle maddi veya manevi zarara uğradıysanız, hukuk mahkemesinde tazminat davası açabilirsiniz.
Cezai yaptırımlar: Haksız rekabetin suç teşkil eden boyutları varsa (örneğin, ticari sırların hukuka aykırı olarak kullanılması), bu durumda ceza mahkemesine başvurulabilir.