Tır Mevzuatı Nedir?
Genel Bilgiler
“TIR” Fransızca “Transports lnternationaux Routiers” in baş harflerinin birleşmesinden oluşmaktadır ve “Uluslararası Karayolu Taşımacılığı” anlamına gelmektedir.
1975 TIR Sözleşmesi hükümlerine uygun olarak TIR Karnesi himayesinde eşya taşınması olarak tanımlanabilir. Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomi Komisyonu (UN/ECE) himayesinde Kasım 1975’te bir gözden geçirme konferansı gerçekleştirilerek, 1978’de yürürlüğe girmiş olan 1975 TIR Sözleşmesi oluşturuldu. O tarihten günümüze, TIR Sözleşmesi uluslararası karayolu taşımacılığının, sadece Avrupa ve Ortadoğu’ da değil aynı zamanda Afrika ve Latin Amerika gibi dünyanın diğer bölgelerinde de kolaylaştırılmasına katkıda bulundu.
Kombine taşımacılığın ortaya çıkışıyla birlikte günümüzde, TIR Rejiminin artık sadece karayolu taşımacılığını değil, tüm taşımacılık operasyonlarından en az birinin kara yoluyla olması şartı ite demiryolları, dahili suyolları ve hatta deniz taşımacılığını da kapsayacak şekilde genişlediği söylemek mümkündür.
Kapsam
TIR taşımasının başlangıç ve bitişi arasındaki yolculuğun bir kısmı karayolu ile yapılmak şartı ile, bir Akit Tarafın (ülkenin) hareket noktasındaki Gümrük idaresinden, bir diğer veya aynı Akit Tarafın (ülkenin) varış noktasındaki Gümrük idaresine bir veya daha fazla sınır arasında aktarma edilmeksizin karayolu taşıtları ya da taşıt dizileri ile veya konteynerlerle eşya taşınmasıdır.
Gümrük Transit Sistemi, uluslararası ticarette mal hareketini Gümrük mühürü altında mümkün mertebe kolaylaştırmak amaçlı planlanmış olup, gerekli gümrük güvenliğini sağlar ve bunu transit ülkelere garantiler. Böyle bir sistemin elverişli bir şekilde işleyebilmesi için sözkonusu formalitelerin ne gümrük idareleri için çok ağır ne de taşımacılık operatörleri ve acenteler için çok karmaşık bir yapıda olmaması gerekir. Dolayısıyla, gümrük idareleri ihtiyaçları ve taşımacılık operatörleri ihtiyaçları arasında bir ihtiyaçlar dengesi kurulmalıdır.
TIR sistemi, taşımacılık operatörlerinin karşılaştıkları güçlükleri azaltmak, aynı zamanda, gümrük idarelerine geleneksel ulusal prosedürlerin yerine uluslararası kontrol sistemlerinin kullanılması olanağı sunmak, her devletin malların nakli esnasındaki gelirini etkin olarak korumak amaçlarına dönük olarak tasarlanmıştır.
Avantajları
- Gümrük İdaresi Açısından
- Ulusal Prosedüre Gereklerini Azaltır.
- Mühür ve Dış Koşul Muayenesi ile Yetinilir.
- İş Gücü Gereksinimi azdır.
- Ulusal Garanti ve Dokümantasyona Gerek Olmaması.
- TIR Karnesi -Tek Belge’nin yeterli olması.
- Nakliyeciler Açısından
- Sınırlarda minimum engelleme.
- Ulusal prosedür uygulanmasında yaşanacak gecikmeleri azaltır.
- Maliyeti azaltır.
- Konteynerler için de kullanılabilir.
- Gümrük Kontrollerinden kaynaklanan engelleri kaldırır.
- Ticaret Erbabı Açısından
- Gecikmeleri azaltır.
- Maliyeti azaltır.