Çetele Tabloları
Herhangi bir konuda muayene ve test verilerinin kaydedildiği forma “çetele tablosu” veya “kontrol tablosu” adı verilir. Diğer istatistik teknikler için ilk aşamayı ve veri tabanını oluşturur. Ölçülen veriler bu konuda oluşturulmuş bir forma işlenir. Formun üzerine verilerin kim tarafından nerede, nasıl, ne zaman sağlandığının belirtilmesi gerekir. Özetle çetele tabloları, verilerin doğru olarak toplanmasını, özetinin ve analizinin sağlıklı olarak yapılmasını sağlar.
Çetele Tablosu Nedir?: Hesabın tutulacağı yere çizgi çizmeye Çetele Tablosu denir. Günümüzde farklı endüstrilerde birçok farklı amaç için kullanılan bir yöntemdir. Özellikle hızlı sayılması ve hesaplanması gereken problemler açısından pratik bir yöntem sunduğu söylenebilir.
Sıklık Tablosu Nedir?: Nesnenin adı ve numarası yazılarak kullanılan bir tablo olduğu söylenebilir. Bu yöntem görsel olarak ele alınır ve kısaca bir nesnenin ne kadar olduğunu gösterir. Genelde bloklarda yukarıdan aşağıya sütun şeklinde hazırlanmış isimler bulunur ve bu blokların karşısındaki kare blok bölümüne numaralar yazılır.
Önlemeye Dönük Yaklaşım Nedir?
TKY’de esas olan hataları tespit etmek yada hataları ayıklamak değil hata yapmamayı sağlamaktır. Bu gelecek zamanda düşünebilmek anlamına gelmektedir.
- Planlarda olabilecek aksaklıklara karşı önlemlere yer vererek,
- Hata kaynaklarının kurutarak,
- Süreç bazında kontroller yaparak,
- Yapılan hatalardan dersler çıkararak hataların oluşması engellenebilir.
TKY’NİN ARAÇLARI
Problemlerin tanımlanmasında kullanılan araçlar, beyin fırtınası, nominal grup tekniği, akış diyagramıdır. Problemlerin analizinde kullanılan teknikler ise histogram ve güç alan analizidir. Pareto, sebep-sonuç diyagramı, kontrol kartı ve grafikler her ikisi için ortak kullanılmaktadır.
Beyin Fırtınası
Beyin fırtınası çok sayıda fikir üretilmesi ve insanların yaratıcılığının ortaya çıkarılması için kullanılan bir tekniktir. Herkesin fikrini rahatça söylemesi sağlanır ve daha sonra her fikir için oylama yapılır.
Beyin fırtınası aşağıdaki basamaklar izlenerek uygulanabilir;
- Başkan seçilir.
- Amaç saptanır.
- Her takım üyesi sırayla tek bir fikir söyler.
- Fikirler eleştirilmez ve tartışılmaz.
- Her fikir tahtaya yazılır.
- Fikir çıkmayıncaya kadar birkaç tur dönülür.
- Turlar bitince fikirler anlaşılması için tartışılır.
Nominal Grup Tekniği
Hangi problemin üzerinde ve ne şekilde çalışılacağı konusunda bazen daha fazla otoritesi olan veya daha yüksek sesle konuşan kişinin sözü geçer. Bu durum takım içindeki kişilerde kendi problemleri üzerinde asla çalışamayacağı düşüncesi uyandırır. Bu seçilen problem üzerinde bağlantı eksikliğine ve daha başlangıçta yanlış problemin seçilmesine yol açabilir. Nominal grup tekniği problem seçiminde grup içerisinde herkese eşit hak verilmesini sağlar.
Nominal grup tekniği aşağıdaki basamaklar izlenerek uygulanabilir;
- Gruptaki herkes önemli gördüğü problemi yazar ya da söyler.
- Problem ifadeleri takımın görebileceği bir yere yazılır.
- Aynı problemin iki kez yazılıp yazılmadığı kontrol edilir.
- Her probleme bir harf verilir.
- Grup üyelerinden problemleri önem sırasına göre numaralandırmaları istenir.
- En yüksek değeri alan problem üzerinde çalışılmak için ayrılır.
- Bu problem çözüme kavuşturulduktan sonra diğer problemler önem sıralarına göre ele alınır.
Akış Diyagramı
- Akış diyagramı herhangi bir üretim ya da hizmet prosesindeki hataları, tekrarları ve yarar sağlamayan basamakları belirlemek için kullanılır. Bu belirleme işlemi prosesin gerçek ve ideal akışları karşılaştırılarak yapılır.
- Akış diyagramı prosesin tüm adımlarını gösteren resimsel bir tanıtımdır. Bu diyagramlarla çalışılarak daha önce gözden kaçan ve problemin kaynağı olabilecek adımlar bulunabilir.
- Proses hakkında akış diyagramı yardımı ile bilgi edinecek bir kişi şu adımları izlemelidir;
- · Prosesin uygulanan halinin akış diyagramını çizmeli
- · Her şeyin doğru gitmesi halinde prosesin olması gereken durumunun akış diyagramını çizmeli,
- · ıki diyagramı karşılaştırarak problemin ortaya çıkabileceği farklılık olan yerleri belirlemeli
Güç Alan Analizi
Kişisel ve teşkilatlı olarak değişiklik nasıl oluşur? Bu dinamik bir prosestir. “A” durumundan “B” durumuna, “X” zamanından “Y” zamanına hareketi önerir. Bu hareketin enerjisi nereden gelir? Bu yaklaşım değişiklikleri güçler arasındaki mücadelenin sonucu olarak görmektedir. Bu fikri geliştiren tekniğe güç alan analizi denir. Sürücü güç hararete zorlayan, önleyici güç ise hareketi engelleyen güçtür. Eğer değişiklik yoksa güçler eşittir ya da önleyici güç daha kuvvetlidir.
- Güç alanı analizi değişime aşağıda verilen yollarla yardımcı olur;
- İnsanları arzulanan değişiklikle ilgili her şeyi bir arada düşünmeye zorlar. Burada yaratıcı düşünce desteklenmelidir.
- Kişileri denge çizgisinin her iki yanındaki faktörlerin önceliği hakkında fikir birliğine varmaları için cesaretlendirir. Takımın fikir birliğine varması için nominal grup tekniği kullanılabilir.
- İşe başlamak için bir çıkış noktası sağlar.
Pareto Diagramı
Pareto analizleri, çeşitli olaylara ilişkin sonuçların %80’inin %20’lik sebeplerden kaynaklandığı varsayımına dayanır ve kaliteyi etkilediği düşünülen tüm unsurların değerlendirilmesi için yapılır.
Analizlerde kullanılan diagram, temel sorunu oluşturan alt problemler yada sebeplerin yüzde etkilerini soldan sağa azalan bir düzende grafiksel gösterimini sağlar. Pareto diagramı, problemin tanımlanması ve yapılan iyileştirmenin seviyesinin ölçülmesi amacıyla kullanılabilecek önemli bir araçtır.
- Karşılaşılacak problemleri beyin fırtınasıyla seçin.
- Karşılaştırma için yıllık maliyet, sıklık gibi ölçütler belirleyin.
- Her kategori için gerekli verileri bir araya getirin.
- Diğer tüm kategorilere bağıl olan her kategorinin sıklığını veya maliyetini karşılaştırın.
- Kategorileri azalan sıklık veya maliyetine göre, soldan sağa yatay bir eksende sıralayın.
- Her sınıflandırma veya kategorisinin üstüne yüksekliği sıklık ya da maliyeti temsil eden bir çizgi çizin.
Sebep-Sonuç Diyagramı
Sebep-sonuç diyagramı, problem ve bu problemi oluşturan temel sebepler arasındaki ilişkinin grafiksel gösterimidir. Modelde problem “sonuç”, problemi etkileyen faktörler ise “sebep” olarak ele alınır. “Sebep” ve “sonuç”ların belirlenmesi ise “beyin fırtınası” olarak adlandırılan bir yöntemle yapılır.
Beyin Fırtınası, sorunların gerçek nedenlerini belirlemede kullanılan, oturuma katılanların düşünce ve önerilerini tartışmaya açan ve serbest düşünmeyi sağlayan bir toplantı tekniğidir. Bu toplantıların temel ayırıcı özelliği, sorgulamaya, yargılamaya ve tenkide hiç yer verilmemesidir. Amaç çok sayıda değişik çözümleri kısa zamanda ortaya çıkarmaktır. Sebep-sonuç diyagramları problemi oluşturan sebepleri belirlemesi ve çözüme ulaşmayı sağlaması açısından oldukça yararlıdır.
Gruplandırma
Gruplandırma, belli kategorilere ve özelliklere göre bilgilerin sınıflandırılması sürecidir. Gruplandırmayı, bir sorunun parçalara ayrılıp tek tek incelenmesi olarak da tanımlayabiliriz.
Gruplandırma, ayrıca sorunların kaynaklarının belirlenmesinde, olumlu değişkenliklerin nedenlerini incelemede yararlı bir araçtır. Gruplandırma, kalite çemberlerinin kullandığı diğer tekniklerin tümünde çok sık olarak uygulanabilmektedir.
Histogram
Histogramlar, ölçüm değerlerinin dağılımını gösteren ve bu dağılımın standart limitlerine göre durumunu belirten bir çubuk diagram kartlarıdır. Histogramları oluşturan dikdörtgenlerin taban genişlikleri sınıf aralıklarına eşit, alanları ise frekansları ile doğru orantılıdır. Histogramda belirli bir ölçünün kendi içerisindeki dağılımı gösterilir.
Dağılma Diagramı
Dağılma Diagramları, kaliteyi etkileyen yada iyileştirmeye konu olan iki özellik arasında, ilişki olup olmadığının belirlenmesi esasına dayanır ve hatayı yarattığı düşünülen unsurun, gerçek neden olup olmadığını ortaya çıkarmada kullanılır.
Kontrol Kartı
Sıradan ve özel nedenlerden kaynaklanan değişkenlik sorunlarını bulup, ortaya çıkarmak ve gerekli önlemleri alıp düzeltmek amacıyla kullanılır. Kontrol kartı, sürecin zaman içindeki değişiminin grafik olarak izlenebilmesi, sürece ait kontrol limitlerine göre normal dışı bir durum olup olmadığının takibi ve problem ortaya çıkmadan, gerekli ikazlara ulaşarak, faaliyetlerin sorunsuz yürütülmesine destek veren bir veri toplama ve analiz formudur.
İLGİLİ KONULAR
- Klasik Yönetici İle Lider Yönetici Arasındaki Farklar
- Toplam Kalitenin Gelişimi
- Toplam Kalite Yönetimi ve Süreç Yönetimi
- Toplam Kalite Yönetiminin Temel İlkeleri
- Joseph M. Juran’ın Kalite Yaklaşımı
- Sürekli İyileştirme Nedir?
- Süreç Yönetimi Nedir?
- Çetele Tablosu
- Müşteri Odaklılık Nedir?
- Bizi Twitter dan da takip edebilirsiniz.