NAKLİYAT SİGORTASINDA TARAFLAR

Nakliyat Sigortasında Taraflar Kimdir?

Nakliye faaliyeti eşya üzerinde hak ve tasarrufu olan bir çok ilgiliyi bir araya getirir.

En basit bir malın üretimi ve tüketimi sürecinde üretici, gümrükçü, ihracatçı, ithalatçı, depocu,

taşımacı, dağıtımcı, komisyoncu, banka vb. alım satım, ve nakil sürecinde çıkarı bulunan taraflar bir

araya gelirler.

Bu süreç içinde herhangi bir tarafın diğer bir tarafa zarar vermesi kaçınılmazdır. Nakliyede zarar varsa

hukuk, çoğu kez sigorta devreye girecektir.

3.1. GÖNDEREN – SATICI – EMTEA BROKERI – BANKA VB.

Eşya ile ilişkili risklerini sigortalatabilir. (Bu tip poliçeler Taşımacınınki gibi sorumluluk sigortası değildir.

Sadece eşyaya gelen zarar üzerinden değerlendirme yapılır.

(All Risks – Mal – Nakliyat Sigortası adıyla tanımlanan poliçeler ile)

Alım satış sözleşmesi şartlarına, alıcının mal bedelini ödeyip ödemediğine göre mal üzerinde hak

sahibidir.

3.2. ORGANİZATÖR NAKLİYECİ (FREIGHT FORWARDER – LOJİSTİK SERVİS SAĞLAYICI VB.)

Risklerini sigortalatabilir. Taşımacı – Nakliyeciler bu tip poliçelerle gerçekte müşterilerine karşı (mal

sahipleri – diğer taşımacılar vb.) taşımadan kaynaklanan yasal sorumluluklarını teminat altına

aldırmışlardır.

(CMR -FREIGHT FORWARDER vb. şekillerde tanımlanan) TAŞIMACI SORUMLULUK SİGORTA

POLİÇELERİ, GÖNDEREN veya GÖNDERİLEN adına, namı hesabına bir taşımanın en uygun navlun

ve en güvenilir güzergah en kısa sürede en güvenilir taşımacılar, hizmet birimleri (gümrükçü, depocu,

vb.) ile organize edilmesini sağlar.

3.3. ARA TAŞIMACI

Risklerini sigortalatabilir.

(CMR – FREIGHT FORWARDER vb. şekillerde tanımlanan) TAŞIMACI SORUMLULUK SİGORTA POLİÇELERİ, Organizatör nakliyeci, ilk nakliyeci ile GERÇEK TAŞIMACI, son taşımacı arasında yer alan taşımacı şirket, veya şirketlerdir.

3.4. GERÇEK TAŞIMACI

Risklerini sigortalatabilir.

(CMR – FREIGHT FORWARDER vb. şekillerde tanımlanan) TAŞIMACI SORUMLULUK SİGORTA POLİÇELERİ, Organizatör nakliyeci, gönderen – alıcı veya yetki verilmiş bir diğer tarafça görevlendirilmiş olabilir. Görevi taşımayı ifa etmektir. Öz mal veya kiralık (başka bir uluslar arası taşımacının aracı hariç-) araç kullanabilir.

3.5. GÖNDERİLEN (ALICI -EMTEA BROKERI – VB.)

Risklerini sigortalatabilir.

(All Risks – Mal – Nakliyat Sigortası adıyla tanımlanan poliçeler ile)

Alım satış sözleşmesine mal bedelini ödeyip ödemediğine göre mal üzerinde hak sahibidir.

Kara, deniz, hava, demiryolu, kahverengi sular (nehir, göl vb.) eşya taşımacılığı & Karma Multimodal

taşımalar (Sigorta ile ilişkisi yönünden)

Taşımanın farklılığı ihtiyaç, ve talep doğrultusunda ortaya çıkmış, deniz taşımacılığı esas alınarak diğer taşıma türlerinin de esasları, prensipleri, yasaları oluşturulmuş, karma – multimodal taşımacılığa ve en nihayetinde günümüzde lojistik servis üretme aşamasına kadar gelinmiştir. Taşımanın türü (hava – kara – deniz vd.) her ne olursa olsun veya taşımanın bütünlüğünü sağlayacak tali hizmetler her ne olursa olsun taşımacıların eşya taşımacılığı hukuk yönünden mal sahiplerine ve/veya diğer taşımacılara karşı yasal sorumluluğu vardır.

Bu yönüyle hava taşımacısı ile karayolu taşımacısı arasında fark yoktur. Havayolu veya karayolu ile mal taşıyor olsun bütün nakliyecilerin eşyadan kaynaklanan sorumlulukları sigortalanmaktadır.

Fiziki eşya taşıması haricinde nakliyecinin ürettiği diğer hizmetler. (Sigorta ile ilişkisi yönünden) Karayolu taşımacılığı ülkemiz şartları çerçevesinde dahili taşıma türünde olsun, uluslararası düzeyde, Avrupa çapında olsun önemli ve etkinliği yüksek bir sektör konumundadır.

Her ülkenin HER KONUDA OLDUĞU GİBİ taşımacılıkla ilgili bir yasası da mevcuttur. Taşımacının üstlendiği hizmetin türüne (Örneğin; kara taşımacılığı) ve hangi nokralar arasında verileceğine göre (Örneğin; Türkiye’den Almanya’ya) veya bazı hallerde daha farklı özellikler dikkate alınarak (taşıma anlaşmasının yapıldığı ülke gibi) yasal sorumluluklar, haklar – borçlar kanun hükümlerinde belirlenmiştir.

Yurt içi taşımalarda ülkenin kendi iç kanunları, uluslar arası taşımalarda ülke eğer kabul etmişse uluslar arası kanunlar, konvansiyonlar uygulanacaktır. Taşımacılık kanunlarının özünde yer alan hususlar; taşımacının hakları – borçları, sorumlulukları, mal sahiplerinin veya diğer taşımacıların hakları ve borçları, taşımada belge düzenleme uygulamaya yönelik detaylar, davalaşma şartları, ödenecek tazminatların hesaplanma biçimleri gibi hükümler olarak belirlenmiştir.

Taşımacının eşyadan kaynaklanan sorumluluklarında muhataplarından en önemlisi eşya / yük sahipleri ve taşıma faaliyeti içinde görev alan diğer taşımacılardır. Taşımacının eşya sahiplerine (veya görev devraldığı diğer taşımacılara karşı) sorumluluğu vardır ve taşımacı sağlam, eksiksiz olarak teslim aldığı malı yine sağlam, eksiksiz ve zamanında teslim etmekte yükümlüdür. Eğer taşımacının kusuru sonucu mallar hasarlanır, eksilir, veya geç teslim edilirse, taşımacının ortaya çıkan zararı tazmin etme sorumluluğu doğacaktır.

Taşımacıların herhangi bir tazminat talebi ile karşılaşmaması için şu 3 sonuca kusuru sonucu sebep

olmamalıdır: HASAR- KAYIP-GECİKME.

Bir diğer ifade ile taşımacı üç şey yapmak zorundadır da denebilir.

1-HASARSIZ TAŞIMA

2-EKSİKSİZ TAŞIMA

3-ZAMANINDA TAŞIMA

Taşımacının kusuru nedeni ile bir hasara sebep olması sonucunda ödemekle yükümlü kalabileceği

tazminat türleri aşağıdaki gibidir.

TAM TAZMİNAT (MAL BEDELİ VERGİ, RESİM, HARÇLAR VE DİĞER MASRAFLAR, NAVLUN, DOLAYLI KAYIPLAR)

Bütün bu maddi kayıplar taşımacılar tarafından tazmin edilmek durumundadır. KUSUR -SORUMLULUK – TAZMİNAT ÖDEMESİ gibi kavramların ortaya konulduğu noktada ise sorumluluk sigortası teminatı gündemde olmalıdır.

Taşımacıların CMR sigortası, Freight Forwarder sigortası gibi adlarla tanımladığı poliçe teminatlarında gerçekte taşımacının eşya taşımacılığından kaynaklanan mal sahiplerine ve diğer taşımacılara karşı sorumlulukları – riskleri – sigortalanmıştır.