Uluslararası Ulaştırma Mevzuatı, Avrupa Ulaştırma Bakanları Konseyi

1.166

AVRUPA ULAŞTIRMA BAKANLARI KONSEYİ (UBAK) KURULUŞU

Avrupa Ulaştırma Bakanları Konseyi Nedir?

Avrupa Ekonomik İşbirliği Teşkilatı (AEİT) çalışmalarının sonucu olarak ve Fransız Ulaştırma Bakanının girişimleriyle 17 Ekim 1953 tarihinde Brüksel’de bir araya gelen Avrupa ulaştırma bakanları konferansı, imza edilen bir Protokol ile Avrupa Ulaştırma Bakanları Konseyini (UBAK) resmen kurmuştur. AEİT, bu süreci hem başlatmış hem de UBAK’in tüzüğü ve çalışma usulleri ile ilgili olarak da temel prensipleri resmen teklif etmiştir. Mart 2000 itibariyle UBAK’a 40 tam üye ülke, 6 ortak üye ülke ve 2 gözlemci ülke iştirak etmiştir.

UBAK’ın temel rolü

Büyük Avrupa üzerinde ekonomik ve teknik açıdan etkin, en yüksek emniyet ve çevre standartlarına uygun ve sosyal konulara dikkat eden entegre bir ulaştırma sisteminin oluşturulmasına yardımcı olmak,

Avrupa Birliği ve kıtanın geri kalanı arasında politik seviyede bir köprü teşkil etmek.

Üye ülkeler bakımından geleceğe dönük taşımacılık politikaları hakkında analiz ve müzakereler yapmak için bir forum görevi görmek.

UBAK’ın Yapısı ve Organizasyonu

Ulaştırma Bakanları Konseyi temel karar alma organıdır. Konsey yılda iki defa toplanır. Konsey kararları, üst düzey ulaştırma bakanlığı bürokratlarından oluşan Temsilciler Komitesi tarafından hazırlanır. Komite yılda 3-4 defa toplanır. Konsey Başkanı bir seneliğine tayin olunur ve kendisine iki Başkan Yardımcısından ibaret olan Divan yardım eder. Bu yapının aynen tezahürü ile Temsilciler Komitesi Divanı da bulunur. Genel Sekreter ve Genel Sekreter Yardımcısı Başkan’a yardımcı olur, teşkilatın düzgün çalışmasını sağlar ve Sekretaryası ile birlikte tayin olunmuş olan görevlerin gereğini yapar. Sekretarya iki ayrı bölümden oluşur: Ulaştırma Politikası Bölümü ve Ekonomik Araştırmalar, İstatistik ve Dokümantasyon Bölümü. Gerekli teknik destek çoğunlukla çalışma gruplarından ve diğer tali organlardan temin edilir.

Çalışma Grupları

• Yeni Üye Devletlerin Entegrasyonu

• Taşımacılık ve Çevre

• Trafik Trendleri ve Altyapı Yatırımları

• Hareket Engelli İnsanlar için Ulaştırma

• Ekonomik Araştırmalar

• Karayolu Ulaştırması

• Çok Taraflı Kota

• Karayolu Güvenliği

• Demiryolları

• Kombine Taşımacılık

• Sürdürülebilir Kentsel Seyahat

• Taşımacılıkta Suçla Mücadele

• Taşımacılığın Finansal ve Mali Yönleri

Karar Alma Mekanizması

Çalışma Gruplarında ve Temsilciler Komitesi’nde yapılan hazırlık ve müzakereler neticesinde her türlü rapor Bakanlar Konseyi’ne sunulur. Konsey bu raporlar ile ilgili olarak aşağıdaki usullerden biriyle karar alır: Tavsiyeler veya Sonuçla

Deklarasyonlar Anlaşmalar

Kararlar, en çok tatbik edilen usuldür. Bu tür kararlar ülkelerin bir bölümü tarafından kabul edilirken bir kısmı tarafından çekincelere konu olabilmektedir (oybirliği aranmaksızın karar alma imkanı mevcuttur). Bir Kararı kabul eden Bakanlar, o Karar’ın kendi ülkelerinde uygulanmasını taahhüt etmiş olurlar. Tüm ülkeler diğer ülkelerin iyi niyetli olduğunu kabul etseler de Teşkilat belirli periodlarla söz konusu kararların ilgili ülkelerde uygulanıp uygulanmadığını kontrol eder.

UBAK içerisinde uluslararası anlaşmalar nadiren söz konusu olur. Uluslararası anlaşma usulünün Avrupa taşımacılık politikası için son derece önemli olduğu izahtan varestedir. Örneğin belli kategoride otobüs taşımacılığını liberalize eden ASOR Anlaşması Sadece imzalamış olan ülkeler için bağlayıcı ve geçerlidir, bu konuda iyi bir örnektir. Aynı şekilde, kara taşımacılığının savaş sonrasında gelişmesini kolaylaştırmak için EURORMA şirketi ihdas edilerek demiryolu altyapısının yeniden inşaatı kolaylaştırılmıştır.

Ulaştırma Araştırmaları ve İstatistikleri

UBAK Ekonomik Araştırmalar ve Dokümantasyon Bölümü, üye ülkeler ile ilgili olarak kapsamlı ve detaylı ulaştırma istatistikleri temin etmektedir.

UBAK’nın araştırma faaliyetlerine düzenli olarak ulaştırma ekonomisi hakkında organize edilen Yuvarlak Masa Toplantıları, Seminerler ve Sempozyumlar ile destek olunmaktadır. Tüm bu çalışmaların sonucunda ise Bakanlara sunulmak üzere politika kararları ile ilgili bir zemin oluşturulmaktadır.

UBAK tarafından yayınlanan istatistiklerden bazıları aşağıdaki gibidir: Taşımacılıkta İstatistiksel Trendler Ulaştırma Sektöründe Trendler Karayolu Kazaları Hakkında İstatistik Raporu Ulaştırmada Altyapı Yatırımları

Bunlara ilave olarak UBAK web sitesinde üç ayda bir çıkan Kısa Vadeli Trendler Araştırması ve Ulaştırma Sektöründe Öncü Trendler yayınlanmaktadır.

Yayınlar

UBAK, her sene çok çeşitli konularda ortalama 20 yeni yayın çıkarmaktadır. Bunlara ilaveten altı ayda bir yayınlanan bir de “ECMT News” adlı bir bülteni mevcuttur.

OECD ile Kurumsal Link

UBAK, kendine mahsus bir karakteri haiz olup faaliyetlerinde bağımsızlığa sahiptir. Bununla beraber, OECD’ye bağlı olmak suretiyle OECD’den maddi ve idari yardım temin etmektedir. Faaliyetlerde herhangi bir tekrara mahal vermemek için iki kurum tarafından ortak bir OECD/UBAK İrtibat Komitesi tesis edilmiştir. Bu komite her yıl ortak ilgi uyandıran yeni projeleri tespit etmektedir.

Yeni Üye Devletlere Yardım

Yeni üye devletler için, bu devletler üye olmadan evvel kabul edilmiş olan UBAK kararlarının üyeliğe girişleriyle beraber bu ülkelerde hayata geçirilmesine yardımcı olmak üzere özel bir çalışma grubu tesis olunmuştur. Bu çalışma grubunun inisiyatifiyle, bu tür ülkelerde bir dizi seminerlerde düzenlenmekte ve bu sayede pazara giriş engelleri tespit edilmeye çalışılmakta ve o ülkedeki ulaştırma politikalarının yeniden tasarlanmasına yardım sunulmaktadır.

UBAK İçerisinde Karayolu Taşımacılığı

UBAK Karayolu Ulaştırması Grubu sene içerisinde 4-5 kez toplanmaktadır. Grubun faaliyetleri genellikle Avrupa’daki operatörler arasındaki rekabet koşullarının uyumlu hale getirilmesine yoğunlaşmaktadır. Böylece pazarın daha da serbestleşmesi amaçlanmaktadır.

2000 yılında UBAK Bakanlar Konseyi, karayolu ile uluslararası eşya taşımacılığı için tatbik edilmek üzere çok önemli bir Konsolide Karar kabul etti. Ayrıca, uluslararası karayoluyla eşya taşımacılığında uygulanan harç ve vergilerin basitleştirilmesi ve milliyete dayalı ayrımının önlenmesi de son derece önemle ele alınmaktadır.

Çok Taraflı Kota

UBAK çok taraftı kota belgeleri, üç yıllık bir deneme döneminin ardından 1 Ocak 1974 tarihinde hayata geçmiştir. Çok taraflı kota, Bakanlar Konseyi tarafından karayolu eşya taşımacılığı sektörünün giderek liberalizasyonu için önemli bir pratik adım olarak kabul edilmiştir. Ancak böyle birçok taraflı kota sayesinde farklı ülkelerden nakliyeciler arasında ve farklı taşıma modları arasındaki koşulların harmonizasyonu mümkün hale gelebilmiştir.

“Yeşil” kamyon için gürültü ve emisyon standartları getirilmesi ve hatta “daha yeşil ve emniyetli” kamyonlar için daha da sıkı emisyon standartları tesis edilm esi çev re dostu v e güv enilir araçların kullanılmasını t eşv i k et m i şt i r. Çok taraflı kota, sürdürülebilir taşımacılığı temin için daha yeşil ve güvenilir kamyonları teşvik etmektedir. Nitekim 2000 yılında alınan bir karar ile 2002’den başlayarak “EURO 3” tipi kamyonların kota sistemine dahil edilmesi kararlaştırılmıştır. UBAK Belgesi olarak da bilinin çok taraflı kota belgeleri, bu özellikleri nedeniyle nakliyeciler tarafından olabildiğince etkin olarak kullanılmaktadır.

2001 Yılında UBAK tarafından dağıtılmış olan baz kota miktarı 38 ülke için 5667 adet olmuştur. Kota yönetimi ile ilgili olarak UBAK tarafından bu konuda bir de Rehber hazırlanmıştır. Bu rehber, düzenli olarak güncellenmekte ve kullanımı kolay hale getirilmektedir. Zaman içerisinde “EURO 3” araçlarda olduğu gibi ortaya çıkan yeni düzenlemeler de içerisine derhal derc edilmektedir.